Με το μυαλό στους φραπέδες που με περιμένουν, σας αποχαιρετώ (προς το παρόν;) με τρία σύντομα παραμυθάκια που μου... περίσσεψαν.

Παραμύθι #5: Δεν παράγουμε τίποτε

Η Ελλάδα είναι (σύμφωνα με τα στοιχεία του 2011) η 32η χώρα παγκοσμίως σύμφωνα με το ΑΕΠ (από 28η το 2008), παρότι είναι 76η σε πληθυσμό, και η 30η σύμφωνα με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Με δεδομένη τη σύνδεση της “παραγωγικότητας” με το παραγόμενο χρήμα, δηλαδή το ΑΕΠ, είναι αστείο να ισχυρίζεται κανείς ότι δεν παράγουμε τίποτε, ειδικά σε σχέση με τους υπόλοιπους.

Βέβαια, αυτό που έχουν συνήθως υπόψη τους όσοι αναπαράγουν το συγκεκριμένο παραμύθι είναι ότι δεν παράγουμε τίποτε χειροπιαστό, παρά μόνο αέρα κοπανιστό. Δηλαδή το Λουξεμβούργο, που είναι στην κορυφή της λίστας με σχεδόν τετραπλάσιο κατά κεφαλή ΑΕΠ από το δικό μας, τι ακριβώς παράγει; Σύμφωνα με την Βικιπαίδεια, “Η οικονομία του Λουξεμβούργου βασίζεται κυρίως στις υπηρεσίες, ενώ επιπλέον ένα μεγάλο ποσοστό της οικονομικής δραστηριότητας αφορά στον τραπεζικό τομέα”. Από υπηρεσίες έχουμε κι εμείς μπόλικες, αλλά οι δύο κυρίαρχες είναι ο τουρισμός και η ναυτιλία, “οι δύο πυλώνες της ελληνικής οικονομίας” σύμφωνα με γαλλικό άρθρο.

Αλλά και από προϊόντα δεν πάμε παραπίσω. Έχουμε τεράστιο ορυκτό πλούτο (βωξίτη, νικέλιο, αλουμίνιο, κλπ), με πρώτες θέσεις παγκοσμίως σε πολλά από τα παραγόμενα ορυκτά. Μεγάλο ρόλο στις εξαγωγές μας παίζουν τα γεωργικά προϊόντα (24% των εξαγωγών). Επιπλέον, όσον αφορά στις εξαγωγές, δεν εξάγουμε μόνο λάδι και φέτα, ούτε καν είναι αυτά τα κύρια εξαγώγιμα προϊόντα μας. Συμβουλευόμενοι τον πίνακα καταμερισμού των εξαγωγών, συνειδητοποιούμε ότι οι κύριες κατηγορίες εξαγωγών μας είναι τα πετρελαιοειδή (9,4%) και τα φάρμακα (5,7%), με το ελαιόλαδο να έχει ένα πενιχρό ποσοστό συμμετοχής 1,8%!

Μερικές φορές μία ματιά στα πραγματικά δεδομένα είναι αρκετή για να κατανοήσουμε πόσο εύκολα μπορούμε να οδηγηθούμε σε αβάσιμα συμπεράσματα λόγω της περιορισμένης πληροφόρησης και των προκαταλήψεών μας.

Παραμύθι #6: Η τελευταία Σοβιετία

Αυτό το νεοφιλελεύθερο παραμυθάκι, που φαίνεται να είναι και το αγαπημένο του Χερ Τάνος, θα αφήσω να το απαντήσουν οι ειδικοί στα... Σοβιέτ. Σε ένα άρθρο του στο Ριζοσπάστη, ο Μπογιόπουλος παραθέτει στοιχεία σύμφωνα με τα οποία:

1. ➡από το 1990 μέχρι το 2007, το ΑΕΠ ανέβηκε κατά 5,5 φορές, αλλά τα κέρδη των επιχειρήσεων 28 φορές
   

2. ➡η αγοραστική αξία του εργατικού εισοδήματος το 2007 έπεσε στα επίπεδα του 1984
   

3. ➡το 2000, φυσικά πρόσωπα πλήρωναν 52% των άμεσων φόρων και οι επιχειρήσεις το 48%, ενώ το 2008 η αναλογία ήταν 70% με 30% (συνέπεια του ότι οι φορολογικοί συντελεστές των επιχειρήσεων από 45% τη δεκαετία του 1990 έπεσαν στο 20% το 2010)
   

Γενικά το θέμα της υποφορολόγησης του “κεφαλαίου” (βασικά των επιχειρηματιών) δείχνει να είναι το μεγάλο πρόβλημα που οδηγεί σε περιορισμό των εσόδων του κράτους. Παρότι προέρχεται από μπλογκ, δεν έχω κανέναν λόγο να αμφισβητήσω την (εμπεριστατωμένη, όπως δείχνει) άποψη ότι “σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Eurostat, σε κάθε 1000 ευρώ νέα προϊόντα και υπηρεσίες που παρήγαγε ετήσια η ελληνική οικονομία την τελευταία δεκαετία, τα 560 ευρώ έγιναν επιχειρηματικό κέρδος και μόνο τα 350 ευρώ έγιναν μισθοί (στην ΕΕ η κατανομή είναι ακριβώς η αντίστροφη!). Και το Ελληνικό κράτος προσπαθεί να σταθεί όρθιο φορολογώντας με 35% τα 350 ευρώ των μισθών και με 16% τα 560 ευρώ των κερδών”.

Με αυτά τα δεδομένα, μάλλον τείνω να συμφωνήσω με τον Μπογιόπουλο ότι η Ελλάδα είναι η “πρώτη [και καλύτερη] καπιταλιστική χώρα του κόσμου”.

Παραμύθι #7: Κι όμως, είναι φίλοι μας

Μία επικίνδυνη άποψη, η οποία είναι δημοφιλής ανάμεσα σε εκείνους τους υποστηρικτές του Μνημονίου που γνωρίζουν ότι το “πρόγραμμα” δεν βγαίνει είναι ότι η διαχείριση της κρίσης με τον τρόπο που γίνεται από την Τρόικα είναι αποδεκτή, γιατί θα βάλει τάξη σε πολλά προβλήματα της χώρας.

Σε ένα άρθρο του στην Καθημερινή με τίτλο “Τρόικα και πάλι τρόικα!”, ο Χαρίδημος Τσούκας υποστηρίζει ότι, παρά τα λόγια των πολιτικών για προσήλωση στις μεταρρυθμίσεις, δεν υπάρχει πρόοδος επειδή την σαμποτάρει η “εξυπηρέτηση επιμέρους οργανωμένων συμφερόντων”. Μιλάει για “σκανδαλώδη χρηματοδότηση των κομμάτων”, “οργανωμένα συμφέροντα, υπό την ιδιοτελή καθοδήγηση λιλιπούτειων δήθεν πρυτάνεων”, και “το ίδιον (κομματικό, συντεχνιακό, προσωπικό) συμφέρον” και καταλήγει ότι “Η χώρα θα αλλάξει, στο μέτρο που η επιτήρηση των δανειστών μας είναι εκτεταμένη και αποτελεσματική”.

Ωστόσο, η λογική ότι “ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου” δεν είναι πάντοτε σωστή, γιατί προϋποθέτει ότι ο “φίλος” σου δεν επιθυμεί να εξυπηρετήσει δικά του συμφέροντα που θίγουν τα δικά σου. Όμως στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι πιο πιθανό ότι ο εχθρός των εκμεταλλευτών της χώρας, δεδομένου ότι εκπροσωπεί συμφέροντα των “δανειστών”, είναι εχθρός και των δύο σας και ενδέχεται να είναι πιο σκληρός μαζί σου απ' ότι ο άσπονδος εχθρός σου.

Το άρθρο του Τσούκα δεν είναι η εξαίρεση. Παρόμοια περίπτωση είναι π.χ. και η συναίνεση της κοινής γνώμης στην ιδιωτικοποίηση των ΔΕΚΟ, “για να γλυτώσουμε από τα κοπρόσκυλα, τους συνδικαλιστές”. Αλλά έχοντας υπόψη παραδείγματα όπως της αμερικανικής Enron και των ελληνικών Energa και Hellas Power, της ιδιωτικοποίησης (και μετέπειτα επανεθνικοποίησης) του νερού του Παρισιού και των βρετανικών σιδηροδόμων επί Θάτσερ (πολύ καλή παρουσίαση όλων αυτών των περιπτώσεων στην Catastroika), είναι πολύ πιθανόν ότι ευχόμαστε την τιμωρία των αντιπαθητικών και ενοχλητικών “εχθρών” μας, σκάβοντας ταυτόχρονα το δικό μας λάκκο, με την παράδοση μονοπωλίων στα ιδιωτικά καρτέλ. Αντί για την εκρίζωση των ζιζανίων, επιλέγουμε την καύση τους, με κίνδυνο να εξαπλωθεί η φωτιά και στο σιτάρι, δηλαδή σ’ εμάς.

Θα ήταν, λοιπόν, κάποιος διατεθειμένος να υποστεί μεγαλύτερα δεινά, μόνο και μόνο για να δει τον εχθρό του να αποτυγχάνει; Είναι σαν να κάθεται ο Παναθηναϊκός να χάσει από την ΑΕΚ για να μην πάρει το πρωτάθλημα ο διαπλεκόμενος Ολυμπιακός, παρότι η ήττα αυτή θα τον ρίξει στη δεύτερη κατηγορία!

Και τώρα;

Νομίζω ότι έχω εξαντλήσει όλα τα θέματα στα οποία ήθελα να αναφερθώ. Κατά πάσα πιθανότητα θα αφοσιωθώ στα άλλα μου... πονήματα και θα επιστρέψω στο μπλογκ αυτό μόνον εάν οι περιστάσεις το επιβάλουν.

Καλό καλοκαίρι!

Μόναχο (ακόμα), Μία και Σήμερα

Άγγελος Κανλής